Welke computeronderdelen bevatten giftige stoffen?
In computeronderdelen zitten giftige stoffen en daarom moet er met oude computers en computerafval zorgvuldig worden omgesprongen. Recycling van oude computers dient zorgvuldig en binnen Nederland plaats te vinden. IT-recycling maakt zich hier sterk voor.
Kortom ,een businesspartner zonder zorgen. Concreet: uw computerafval wordt verantwoord en milieuvriendelijk gerecycled volgens de wettelijke eisen.
Voorzichtig dus met computerafval. Laat het altijd verantwoord afvoeren.
Hieronder staan enkele giftige stoffen in computeronderdelen die het meest in het oog springen. Deze lijst is niet compleet.
Wil u meer weten over giftige stoffen in computeronderdelen en computerafval? Kijk dan op de website van BAN. Dat is een organisatie die aandacht vraagt voor de gevaren van de export van oude computers en computerafval: www.ban.org.
Ftalaten
Dit zijn weekmakers voor pvc en worden op diverse plaatsen in computers gebruikt. Na verloop van tijd verdwijnen deze stoffen uit de pvc in het milieu. Hoe vaker kinderen blootstaan aan bepaalde ftalaten, des te groter de kans op astma, hooikoorts en eczeem.
Ftalaten kunnen mogelijk leiden tot levertumoren (dit blijkt uit dierproeven).
Broomhoudende vlamvertragers
Broomhoudende vlamvertragers zijn vaak zeer persistent in het milieu en stapelen zich op in dieren en mensen. Via lozingen bij de productie komen ze terecht in het water en slib. Vissen krijgen deze giftige stoffen binnen en slaan ze op in hun vetweefsel. Via de vis krijgen wij ze binnen. Het binnenkrijgen van deze giftige stoffen gebeurt ook rechtstreeks door het lekken van kleine hoeveelheden uit producten waarin ze verwerkt zitten.
Verstoring hersenontwikkeling
Volgens onderzoekers kunnen broomhoudende vlamvertragers de werking van het schildklierhormoon nabootsen. Dit hormoon bepaalt de hersenontwikkeling van foetussen. Broomhoudende vlamvertragers kunnen de motorische ontwikkeling verstoren of geheugen- en leerproblemen veroorzaken. Ook kunnen ze de werking van kankerverwekkende chemische stoffen versterken.
Synthetische musken
Dit zijn chemische geurstoffen waarvan sterke aanwijzingen bestaan dat ze de geslachtshormonen nabootsen en verstoren. We krijgen ze binnen via onze huid die ze makkelijk opneemt uit bijvoorbeeld parfums en aftershave.
Musken zijn bijvoorbeeld: galaxolide (HHCB), tonalide (AHTN), musk ambrette (MA), musk ketone (MK), musk tibetene (MT), musk xylene (MX), Traseolide (ATII), Celestolide (ADBI), Phantolide (AHMI) en Cashmeran (DPMI).
De lange termijneffecten van muskverbindingen voor mensen zijn grotendeels nog onbekend.
Omdat het bij synthetische musken om precies hetzelfde verstoorde hormoonsysteem gaat als bij ftalaten, kunnen de volgende effecten worden verwacht: vergroeiingen van voortplantingsorganen, verslechtering van de spermakwaliteit en dergelijke.
Kanker
Volgens onderzoek uit 1999 raakte de voortplanting van kikkers verstoord door afbraakproducten van musk-xyleen en musk-keton. Lange termijnonderzoek toonde aan dat musk-xyleen in hoge concentraties kanker veroorzaakt bij muizen. Muskverbindingen lossen goed op in vet. Eenmaal in het milieu gekomen stapelen ze zich op in het vetweefsel van vissen en andere waterorganismen. Musken blijken het ontgiftingssysteem van mossels (als het ware het immuunstelsel) te remmen. Hierdoor worden deze organismen gevoeliger voor schade door giftige stoffen. Mogelijk wordt het immuunsysteem van andere organismen en de mens ook beschadigd.
Alkylfenolen
Sekseverandering bij vissen
Alkylfenolen hopen zich op in het milieu. Ze zijn vooral berucht vanwege hun hormoonverstorende werking. Deze is vooral aangetoond bij vissen en kan leiden tot sekseveranderingen als feminisatie. In de testes van mannelijke vissen vonden onderzoekers cellen die eitjes produceerden. Alkylfenolen kunnen de placenta passeren; ze zijn aangetroffen in de navelstrengen van baby’s en APEO’s komen voor in moedermelk.
Deze schadelijke werking van alkylfenolen is al lange tijd bekend. Daarom besloten de OSPAR-landen, vijftien Europese landen en de EU, al in 1992 het gebruik vanaf 1995 te verbieden in schoonmaakmiddelen voor consumenten. In industriële schoonmaakmiddelen vanaf 2000. Het is alleen niet duidelijk in hoeverre dit besluit ook echt is uitgevoerd.
Organotinverbindingen
Dit is een groep organische verbindingen die het metaal tin bevatten. TBT en TPT zijn bijvoorbeeld organotinverbindingen. TBT veroorzaakt al in kleine hoeveelheden nadelige effecten bij mens en dier. Volgens onderzoek raakt de hormoonhuishouding van schelpdieren zoals de wulk ernstig verstoord. Bij ratten verhoogde organotinverbindingen de kans op miskramen. In Engeland constateerden onderzoekers vorming van een penis bij vrouwelijke purperslakken.
Metalen in computers
Verder zitten in computers onder andere de volgende metalen:
Koper (Cu)
Lange termijn-blootstelling aan koper kan irritatie veroorzaken aan de neus, mond en ogen en het veroorzaakt hoofdpijn, buikpijn, duizeligheid, overgeven en diarree. Opzettelijk hoge opnames van koper kunnen schade aan de lever en nieren veroorzaken en zelfs de dood tot gevolg hebben. Het is nog niet duidelijk of koper kankerverwekkend is.
Aluminium (Al)
Aluminiumionen kunnen via verschillende wegen het lichaam binnendringen, zoals tijdens ademen, eten en drinken. Bij blootstelling aan hoge concentraties aluminiumionen gedurende lange tijd kunnen aandoeningen ontstaan aan het zenuwstelsel, zoals diverse vormen van dementie, (tijdelijk) geheugenverlies, trillerigheid en lusteloosheid.
Fosfor (Si & P)
De verhoogde fosforconcentraties in oppervlaktewateren doen de groei van fosfaatafhankelijke organismen zoals algen en eendenkroos, toenemen. Deze organismen gebruiken grote hoeveelheden zuurstof en zorgen ervoor dat er geen zonlicht in het water kan komen. Hierdoor wordt het water voor andere organismen onleefbaar. Dit wordt ook wel eutrofiëring genoemd.
Lood (Pb)
Lood en loodverbindingen zijn bekend door hun giftigheid en milieugevaarlijkheid. Ecotoxicologisch belangrijk zijn vooral lood(II)zouten en organoloodverbindingen. Loodzouten vallen onder de watergevaarklasse 2 (WKG = Wassergefährdungsklasse) en zijn dus water-gevaarlijk. Dit geldt ook voor loodverbindingen zoals loodacetaat, loodoxide, loodnitraat en loodcarbonaat.
Lood belemmert de chlorofylsynthese van planten welke echter een vrij hoog loodgehalte van de grond, namelijk tot 500 ppm, kunnen accepteren. Bij hogere concentraties wordt de plantengroei wel beïnvloed. Lood kan zo in de voedingsketen terechtkomen en is daarom ook in o.a. pesticiden verboden.
Tin (Sn)
De opname van tinverbindingen kan zowel acute als lange termijneffecten hebben.
Acute effecten zijn:
- Oog- en huidirritaties;
- Hoofdpijn;
- Buikpijn;
- Misselijkheid en duizeligheid;
- Zwaar zweten;
- Ademnood;
- Plasproblemen.
Lange termijn effecten zijn:
- Depressie;
- Leverschade;
- Slecht functioneren van het immuunsysteem;
- Chromosomale schade;
- Tekort aan rode bloedcellen;
- Hersenschade (die woede, slaapstoornissen, vergeetachtigheid en hoofdpijn veroorzaakt).
IJzer en Staal (Fe)
IJzer kan verschillende ziekten veroorzaken wanneer het in het weefsel terechtkomt en daar aanwezig blijft.
Zilver (Ag)
Overmatige chronische blootstelling aan verbindingen van zilver in de organen kan de volgende effecten veroorzaken bij proefdieren in het laboratorium:
- Beschadiging van nieren, ogen, longen, lever en hersenen;
- Oedeem.
Overmatige chronische blootstelling aan zilver of zilververbindingen kan bij mensen de volgende effecten veroorzaken:
- Hartritmestoornissen;
- Permanente hersenbeschadiging en beschadiging van het zenuwstelsel;
- Potentiëring van de werking van neurotoxines die al in het lichaam aanwezig zijn, met als gevolg ernstige zenuwbeschadiging.
Goud (Au)
Blootstellingseffecten bij inademing: kan irritatie veroorzaken bij langdurige blootstelling of blootstelling aan grote hoeveelheden.
Bij inslikken: geen effecten.
Huid: kan irritatie en allergische reacties veroorzaken.
Ogen: kan irriterend werken.
Tantalium (Ta)
Veroorzaakt oog- en huidirritatie. Materiaal werkt irriterend op de slijmvliezen en hoger gelegen ademhalingsorganen.
Wanneer ratten een hoge dosis binnenkrijgen, ontwikkelen zich wondjes in de longen.
Kwik
Organokwikverbindingen zoals methylkwik zijn veel schadelijker dan metallisch kwik. Bij langdurige blootstelling aan lage hoeveelheden organokwik (0,05 mg/dag of meer) kunnen bij volwassenen de volgende effecten optreden:
- Wazig zien;
- Vermoeidheid;
- Doofheid;
- Verlamming;
- Coma;
- Overlijden.
In de jaren ’50 had Japan te lijden onder de effecten van kwikvergiftiging door het eten van vis. Dit stond bekend als de Minamataziekte. In de jaren 1972 en 1973 kwam de ziekte voor in Irak, waar mensen werden opgenomen in het ziekenhuis na consumptie van graan besmet met kwikverbindingen.
Voor foetussen is kwik gevaarlijk als de moeder wordt blootgesteld aan 0,05 mg organokwik per dag. Daardoor kan het kind een geestelijke achterstand krijgen en een lager liggend leervermogen. Kwikverbindingen kunnen ook erfelijk materiaal veranderen. Er zijn allergische reacties op kwik bekend zoals vermoeidheid, irritatie van de ogen en luchtwegen en hoofdpijn.
Door het recyclen van deze stoffen bent u milieubewust bezig en zorgt u voor een schone toekomst van Nederland.